Prekursorka pielęgniarstwa rodzinnego
Błogosławiona Hanna Chrzanowska była polską pielęgniarką, prekursorką pielęgniarstwa rodzinnego która poświęciła swoje życie służbie innym. Urodziła się 7 października 1902 roku w Warszawie, a zmarła 29 kwietnia 1973 roku. Jest patronką pielęgniarek oraz osób chorych i cierpiących. Jej życie inspiruje do bezinteresownej opieki nad drugim człowiekiem oraz do szacunku dla godności każdej osoby.
Portret beatyfikacyjny – obraz przedstawia postać 30-letniej pielęgniarki – Hanny Chrzanowskiej. W rękach Błogosławiona trzyma różaniec oraz Rachunek sumienia pielęgniarki, którego jest autorką. Autorem obrazu jest p. Zbigniew Juszczak.
W 1922 r. podjęła studia w nowo otwartej Szkole Pielęgniarstwa w Warszawie. Po zdaniu dyplomu pielęgniarskiego, w 1924 r. otrzymała roczne stypendium i wyjechała do Francji, gdzie zapoznała się z pielęgniarstwem społecznym. Następnie wyjeżdżała do Belgii, Holandii, w celu uzyskania kompetencji w dziedzinie pielęgniarstwa środowiskowego. Po powrocie do Polski podjęła pracę jako instruktorka pielęgniarstwa społecznego w Uniwersyteckiej Szkole Pielęgniarek i Higienistek w Krakowie. W latach 1929 – 1939 redagowała miesięcznik “Pielęgniarka Polska”, umieszczała w nim artykuły z publikacji pielęgniarskich europejskich i amerykańskich, o tematyce pielęgniarstwa społecznego.
Napisała podręcznik “Pielęgniarstwo w otwartej opiece zdrowotnej”.
Wraz z koleżankami liderkami zawodu pielęgniarskiego współtworzyła “Polskie Stowarzyszenia Pielęgniarek Zawodowych ” – 1925 r., które włączone zostało do Międzynarodowej Rady Pielęgniarek – ICN.
Czynnie uczestniczyła w pracach nad Ustawą o zawodzie pielęgniarki z 1935 r.
Druga wojna światowa w okrutny sposób przerywa rozwój pielęgniarstwa społecznego. W okupowanej przez Niemców Polsce pielęgniarki podjęły trud walki zbrojnej w podziemiu, niosąc pomoc chorym na froncie lub jak Bł. Hanna Chrzanowska w Radzie Głównej Opiekuńczej w Krakowie.
W 1946 r. po reaktywacji Uniwersyteckiej Szkoły Pielęgniarskiej objęła kierownictwo działu pielęgniarstwa społecznego przygotowującego przyszłe pielęgniarki do opieki nad osobami chorymi przebywającymi we własnych mieszkaniach.
Po uzyskaniu stypendium wyjechała do USA gdzie zapoznała się z amerykańskim pielęgniarstwem domowym, o czym wspominała w swoim pamiętniku:
„Poza ogólnym pogłębieniem wiedzy wyniosłam stamtąd utwierdzający mnie w przyszłych walkach pewnik, że pielęgniarstwo domowe jest pracą bardzo mądrą i bardzo szeroką, że są potrzebne jak w innych dziedzinach wysokie kwalifikacje”,
„Opieka nad chorym w domu mniej kosztuje, pozostawia miejsce w szpitalu dla bardziej potrzebujących”.
Po powrocie do Polski przez kolejne lata w nowopowstałych szkołach pielęgniarskich, prowadziła kursy z zakresu pielęgniarstwa społecznego dla kadry dydaktycznej. Jednak nowa władza komunistyczna ograniczała zakres i rozwój pielęgniarstwa w otwartej opiece zdrowotnej do czasu wydania Instrukcji w sprawie pielęgniarstwa środowiskowego (1966 r.), a następnie Instrukcji w sprawie pielęgniarstwa rodzinnego (1985 r.).
Ćwiertnia I., Kluska J.: 30 lat działalności Kolegium Pielęgniarek i Położnych w Polsce na 100 lecia pielęgniarstwa społecznego na świecie. Konferencja jubileuszowa Samodzielność Zawodowa – XXX lecie KPiPR. Olsztyn 2024.